Виртуальные экскурсии по памятным местам Республики Беларусь

Быть патриотом своей страны – значит принимать близко к сердцу ее интересы, заботы, горести и радости, чувствовать себя ответственным за все то, что в ней происходит. Слишком сложно для дошкольников? Конечно, но именно в дошкольном возрасте закладываются предпосылки для возникновения и развития патриотического чувства, которое проявляется в более позднем возрасте. Первые и самые славные воспитатели и наставники ребёнка – Вы, родители, и главное воспитательное воздействие – ваш личный пример. Согласитесь, трудно назвать патриотом Беларуси человека, иронизирующего по поводу особенностей звукопроизношения и лексики белорусского языка. Ваше личное отношение к Родине, её культуре, истории, языку передаётся Вашему ребёнку.
С младенчества ребёнок слышит родную речь, песни матери, сказки открывают ему окно в мир, вселяют надежду и веру в добро. Через сказки одно поколение передаёт другому нравственные ценности – трудолюбие, дружбу, взаимопомощь. Слушая сказку, малыш начинает любить то, что любит его народ и ненавидеть то, что ненавидит народ. Сказки, пословицы, поговорки, которые воспринимаются ребёнком легко и естественно, формируют начало любви к своему народу, к своей стране.
Но ребёнка окружает реальная жизнь, богатая событиями, в том числе и общественно значимыми. Вы, родители. Выступаете посредниками между Вашим чадом и окружающим миром, направляете и регулируете его восприятие окружающего. В силу своей подражательности и доверия Ваш ребёнок перенимает Вашу оценку событий: что Вы говорите дома о предстоящем субботнике или фестивале. Воспитывайте в ребёнке заинтересованность событиями, происходящими в окружающей жизни, интерес к культуре, истории, ведь так закладывается основа правильного понимания, оценки и осознанного отношения к общественной жизни.
Ваш сын или дочь растут, с удовольствием могут выполнять трудовые поручения и обслуживать не только себя, но и близких: младших и старших членов семьи. Расширяйте их «зону» приложения усилий: общественно значимые поступки, общественно полезный труд – важное средство воспитания любви к Родине. И пусть это всего лишь поднятые бумажки на тротуаре или прополка клумбы – это занятие для настоящих патриотов.
Не делайте тайны для ребёнка из своих успехов в профессиональной деятельности. Старший дошкольник должен знать, какую пользу обществу приносит труд его мамы или папы. Помните – лучший воспитатель – личный пример! Кстати, Ваш авторитет в его глазах здорово поднимется.
Вспомните, с чего для Вас начиналась Родина. Наверное, с родного двора, дома, улицы. Познакомьте своего ребёнка с достопримечательностями своего города: не каждый может похвастаться таким Дворцом культуры, какой построили в Молодечно строители со всей республики. А теннисный парк, заложенный в честь Великой Победы? А театр «Батлейка», которому рукоплескали не только в Беларуси? А чистые улицы и площади, красоту которых моментально оценивают приезжие гости. Познакомьте ребёнка с историей города. Наш город за время своего существования повидал немало талантливых людей – М.Огинского, Я.Купалу, Я.Баравого и др. Посетите с ребёнком музеи, выставки, памятные места, расскажите о труде горожан по благоустройству города. Зёрна, брошенные Вами на почву любви к Родине в дошкольном детстве, обязательно заколосятся чувством гордости за свою малую Родину.
Старшие дошкольники вполне «созрели» для того, чтобы «прочитать» национальную символику: Герб, Флаг Республики Беларусь, ощутить гордость за неповторимость и уникальность своей державы.
Расскажите своему ребёнку об истории страны, ее традициях, известнейших людях ( Ф.Скорина, Я.Купала, Я.Колас и.др.), о Полоцке, Минске, Брестской крепости. Ведь нельзя быть патриотом, если история родной страны, её героическое прошлое никак тебя не коснулось.
Пусть Ваши дети не вырастут «Иванами, не помнящими родства», и пусть у Беларуси будет достойное продолжение – Ваши дети!

Литература:
1.Полошевец, Т. Какая ты, Беларусь? / Т.Полошевец // Пралеска. – 2018. - № 8. – С. 18-20

Гучыць урачыста, як водгукі славы,

Гімн нашай вячыстай цудоўнай Дзяржавы...

Гімн свету сцвярджае, што любім мы працу,

А шлях наш лунае да радасці, шчасця.

Пад гукамі Гімна я моўчкі клянуся

Сапраўдным быць сынам маёй Беларусі!

Міхасъ Пазнякоў

Добры дзень, паважаныя бацькі. Сёння хочацца павясці з вамі размову пра тое, як вучыць дзяцей паводзіць сябе пры гучанні Дзяржаўнага гімна. Але давайце спачатку пазнаёмімся з гісторыяй гімна.

Дзяржаўны гімн — гэта самы хвалюючы кожнае сэрца сімвал краіны, узвышаная песня пра народ. Мелодыя простая, добра запамінаецца.

Яшчэ ў старажытныя часы людзі, ахопленыя агульным пачуццём радасці, — падчас вялікіх святаў, перамог над ворагам ці пры пазбаўленні ад якой-небудзь павальнай хваробы, засухі, паводкі і пажараў, заканчэння сонечнага зацьмення — спявалі агульную песню ці, можа быць, малітву.

Гэтую ж песню яны спявалі, калі выпраўляліся ў паход на ворага, і песня яднала іх агульнай надзеяй і верай у сілы народа.

Прататыпам сучаснага гімна быў гімн Беларускай ССР.

Паэт Уладзімір Іванавіч Карызна (1938), лірык і песеннік, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі, атрымаў перамогу ў конкурсе: ягонаму тэксту гімна, у якім выкарыставаны фрагменты ранейшага тэксту гімна, напісанага Міхасём Мікалаевічам Клімковічам (1899—1954), журы аддало перавагу.

Словы гімна павінен ведаць кожны змалку.

У Палажэнні аб Дзяржаўным гімне Рэспублікі Беларусь гаворыцца, што гімн з’яўляецца сімвалам дзяржаўнага суверэнітэту і выконваецца ў аркестравым, харавым, аркестрава-харавым ці ў іншым вакальным ці інструментальным варыянце.

Дзяржаўны гімн выконваецца ў адпаведнасці з зацверджаным тэкстам і музыкальнай рэдакцыяй (нотамі) пры ўступленні Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь на пасаду — пасля прынясення ім прысягі, пры адкрыцці і закрыцці сесій палат Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, пры сустрэчах і праводзінах афіцыйных дэлегацый замежных краін, пры ўшанаванні нашых спартсменаў-пераможцаў, у тым ліку і за мяжой, пры правядзенні воінскіх рытуалаў, а таксама з нагоды разнастайных урачыстасцей, прысвечаных дзяржаўным святам.

I калі гучыць галоўная песня краіны, слухаць яе трэба стоячы, прычым мужчыны абавязаны зняць галаўны ўбор. У вакальна-харавым варыянце выконвання неабходна праслухаць гімн ад пачатку да канца: усе тры куплеты. У аркестровым выкананні дапускаецца праслухванне толькі часткі гімна – адзін куплет і прыпеў. Пасля праслухвання не трэба пляскаць у далоні. Можна спакойна прысесці.

Няхай лунаюць над намі нашы слаўныя сцягі! Няхай асвятляе наш шлях Дзяржаўны герб краіны! Няхай гучаць заклікальныя словы і ўрачыстая музыка нашага велічнага гімна!

Государственная символика Республики Беларусь

Быть патриотом своей страны – значит принимать близко к сердцу ее интересы, заботы, горести и радости, чувствовать себя ответственным за все то, что в ней происходит. Слишком сложно для дошкольников? Конечно, но именно в дошкольном возрасте закладываются предпосылки для возникновения и развития патриотического чувства, которое проявляется в более позднем возрасте. Первые и самые славные воспитатели и наставники ребёнка – Вы, родители, и главное воспитательное воздействие – ваш личный пример. Согласитесь, трудно назвать патриотом Беларуси человека, иронизирующего по поводу особенностей звукопроизношения и лексики белорусского языка. Ваше личное отношение к Родине, её культуре, истории, языку передаётся Вашему ребёнку.
    С младенчества ребёнок слышит родную речь, песни матери, сказки открывают ему окно в мир, вселяют надежду и веру в добро. Через сказки одно поколение передаёт другому нравственные ценности – трудолюбие, дружбу, взаимопомощь. Слушая сказку, малыш начинает любить то, что любит его народ и ненавидеть то, что ненавидит народ. Сказки, пословицы, поговорки, которые воспринимаются ребёнком легко и естественно, формируют начало любви к своему народу, к своей стране.
Но ребёнка окружает реальная жизнь, богатая событиями, в том числе и общественно значимыми. Вы, родители. Выступаете посредниками между Вашим чадом и окружающим миром, направляете и регулируете его восприятие окружающего. В силу своей подражательности и доверия Ваш ребёнок перенимает Вашу оценку событий: что Вы говорите дома о предстоящем субботнике или фестивале. Воспитывайте в ребёнке заинтересованность событиями, происходящими в окружающей жизни, интерес к культуре, истории, ведь так закладывается основа правильного понимания, оценки и осознанного отношения к общественной жизни.
Ваш сын или дочь растут, с удовольствием могут выполнять трудовые поручения и обслуживать не только себя, но и близких: младших и старших членов семьи. Расширяйте их «зону» приложения усилий: общественно значимые поступки, общественно полезный труд – важное средство воспитания любви к Родине. И пусть это всего лишь поднятые бумажки на тротуаре или прополка клумбы – это занятие для настоящих патриотов.
Не делайте тайны для ребёнка из своих успехов в профессиональной деятельности. Старший дошкольник должен знать, какую пользу обществу приносит труд его мамы или папы. Помните – лучший воспитатель – личный пример! Кстати, Ваш авторитет в его глазах здорово поднимется.
Вспомните, с чего для Вас начиналась Родина. Наверное, с родного двора, дома, улицы. Познакомьте своего ребёнка с достопримечательностями своего города: не каждый может похвастаться таким Дворцом культуры, какой построили в Молодечно строители со всей республики. А теннисный парк, заложенный в честь Великой Победы? А театр «Батлейка», которому рукоплескали не только в Беларуси? А чистые улицы и площади, красоту которых моментально оценивают приезжие гости. Познакомьте ребёнка с историей города. Наш город за время своего существования повидал немало талантливых людей – М.Огинского, Я.Купалу, Я.Баравого и др. Посетите с ребёнком музеи, выставки, памятные места, расскажите о труде горожан по благоустройству города. Зёрна, брошенные Вами на почву любви к Родине в дошкольном детстве, обязательно заколосятся чувством гордости за свою малую Родину.
Старшие дошкольники вполне «созрели» для того, чтобы «прочитать» национальную символику: Герб, Флаг Республики Беларусь, ощутить гордость за неповторимость и уникальность своей державы.
Расскажите своему ребёнку об истории страны, ее традициях, известнейших людях ( Ф.Скорина, Я.Купала, Я.Колас и.др.), о Полоцке, Минске, Брестской крепости. Ведь нельзя быть патриотом, если история родной страны, её героическое прошлое никак тебя не коснулось.
Пусть Ваши дети не вырастут «Иванами, не помнящими родства», и пусть у Беларуси будет достойное продолжение – Ваши дети!

Литература:
1.Полошевец, Т. Какая ты, Беларусь? / Т.Полошевец // Пралеска. – 2018. - № 8. – С. 18-20

СОДЕРЖАНИЕ ПАТРИОТИЧЕСКОГО ВОСПИТАНИЯ ДОШКОЛЬНИКОВ

***приобщение детей к культурному наследию, праздникам, традициям, народно-прикладному искусству, устному народному творчеству, музыкальному фальклору, народным играм;
***знакомство с семьёй, её историей, родственниками, семейными традициями, составление родословной; с детским садом, его ребятами, взрослыми, играми, игрушками, традициями; с городом, селом, его историей, гербом, традициями, выдающимися горожанами, селянами прошлого и настоящего времени, достопримечательностями;
***проведение целевых наблюдений за состоянием объектов в разные сезоны года, организация сезонного земледельческого труда в природе, посев цветов, овощей, посадка кустов, деревьев и другое;
***организация творческой, продуктивной, игровой деятельности детей, в которой ребенок проявляет сочувствие, заботу о человеке, растениях, животных в разные сезоны года в связи с приспособлением к новым жизненным условиям и ежедневно, по необходимости.
Воспитание маленького патриота начинается с самого близкого для него - родного дома, улицы, где он живет, детского сада.
**Обращайте внимание ребенка на красоту родного города.
**Во время прогулки расскажите, что находится на вашей улице, поговорите о значении каждого объекта.
**Дайте представление о работе общественных учреждений: почты, магазина, библиотеки и т.д. Понаблюдайте за работой сотрудников этих учреждений, отметьте ценность их труда.
**Вместе с ребенком принимайте участие в труде по благоустройству и озеленению своего двора.
**Расширяйте собственный кругозор.
**Учите ребенка правильно оценивать свои поступки и поступки других людей.
**Читайте ребенку книги о родине, ее героях, о традициях, культуре своего народа.
**Поощряйте ребенка за стремление поддерживать порядок, примерное поведение в общественных местах.

1.       Приучайте ребенка бережно относиться к вещам, игрушкам, книжкам. Объясните ему, что в каждую вещь вложен труд многих людей. Бережному отношению к книгам, способствуйте развитию интереса к содержанию. Сходите с ребенком в библиотеку и посмотрите, как там хранят книги. Этот игровой прием "как в библиотеке" поможет приучить ребенка к бережному отношению к книге.
2.       Дошкольники очень рано начинают проявлять интерес к истории страны, края. Если в городе есть памятники, организуйте к ним экскурсии и расскажите все, что вы знаете, о том, как чтят память погибших. По нашей стране и по всему миру можно совершать увлекательные путешествия по глобусу, картам и фотографиям.
3.       Если у ребенка есть строительный материал, можно предложить ему построить дом. Когда дом построен, поиграйте с ребенком в "новоселье", помогите разместить кукол, зайчиков, мишек. Посмотрите, прочно ли построен доим, красив ли, удобен ли для жилья.
4.      Воспитывайте у ребенка уважительно-бережное отношение к хлебу. Понаблюдайте за тем, как привозят  разгружают хлеб. Расскажите, как выращивают хлеб, сколько труда в него вложено, вместе с ребенком посушите остатки хлеба, сделайте сухарики.
5.       Расскажите ребенку о своей работе: что вы делаете, какую пользу приносит ваш труд людям, Родине. Расскажите, что вам нравится в вашем труде.
6.       Возвращаясь с ребенком из детского сада, предложите ему поиграть в игру "Кто больше заметит интересного?", "Давай рассказывать друг другу, кто больше заметит интересного на нашей улице". Я вижу, что машины убирают улицы. А что ты видишь? Игра учит наблюдательности, помогает формировать представления об окружающем. Дома предложите ребенку нарисовать, что больше всего понравилось.
7.       Любовь к Родине - это и любовь к природе родного края. Общение с природой делает человека более чутким, отзывчивым. Зимой на лыжах, летом на велосипеде или пешком полезно отправиться с ребенком в лес, чтобы полюбоваться его красотой, журчанием ручья, пением птиц. Воспитывая любовь к родному краю, важно приучать ребенка беречь природу, охранять ее. 

Открой Беларусь для себя и своих детей

Дата закреплена Декретом Президента страны № 1 «Об установлении государственного праздника – Дня Независимости Республики Беларусь» от 11 декабря 1996 года. Это исторически значимая дата в судьбе страны, ставшая для её граждан символом свободы и мира. В этот день в 1944 году столица государства Минск была освобождена от фашистских захватчиков. На референдуме 1996 года 3 июля и было выбрано в качестве официальной даты праздника.

Полную независимость Республика Беларусь получила в процессе распада СССР 26 декабря 1991 года. Становление государственности проходило в непростых условиях. В это время возникла необходимость закрепления существенных изменений, которые происходили в госустройстве, принципах создания органов правительства и местного самоуправления. Одновременно со становлением новой государственной власти происходили изменения в политической, экономической, общественной системе. Развивалась многопартийность, был ликвидирован цензурный контроль. Наряду с государственной собственностью активно развивались частное предпринимательство и коммерция.

    Беларусь успешно справилась с поставленными важными задачами, пройдя все этапы становления в качестве независимой территории. Сегодня суверенитет республики является гарантией поддержки государственной власти народом. Органы правительства обладают учредительной властью. Независимость является основой для ведения миролюбивой политики и доказательством стабильной финансово-экономической базы и платежеспособности страны. Отличительная особенность суверенной Беларуси – способность защитить целостность своей территории и верховенство народной власти. Республика является полноправным партнером в международных отношениях.

      Беларусь – современная страна, смотрит в будущее и старается не гоняться за прошлым. В стране очень хорошо развито сельское хозяйство.

      У этого государства очень богатая история. Официально первое упоминание о «Беларуси» было зафиксировано уже в XVI-м веке. Сначала Беларусь более 600 лет входила в состав Великого Княжества Литовского, потом более 300 лет в состав Речи Посполитой. Более 200 лет находилась под протекторатом Российской империи.

     Мало кто знает, что в Беларуси война началась 1 сентября 1939 года и молодые парни были мобилизованы на польский фронт. Почти каждый четвертый белорус впоследствии погиб. В День Независимости мы отдаём дань стойкости белорусского народа, самоотверженной борьбе подпольщиков и партизан, их героизму, трудовому подвигу тех, кто поднимал нашу республику из руин, заложив основу благополучия нашей страны.

День Независимости – это праздник всех, кому дороги наши общие ценности: любовь к Родине, желание трудиться для её процветания, доброе отношение к близким и родным людям, реализация поставленных задач, направленных на общее благо.

          Мы желаем здоровья, взаимопонимания, согласия и благополучия Вам и Вашим семьям!

         Мира, процветания и благополучия нашей родной Беларуси!

dd5e4676b5d784d682955a0d4b6ffb8c

НАША БЕЛАРУСЬ

Уважаемые родители!

В данном разделе вы можете познакомиться с белорусскими сайтами,
которые смогут помочь в воспитании, развитии и обучении
детей.

1. "Вясёлка"  - гэта цудоўны часопiс для дзяцей i iх бацькоў 
http://www.veselka.by/

2. "Буся" - чытанка-маляванка для дашкольнікаў
http://www.veselka.by/?page_id=4543

4. Народныя казкі для дзетак ад ЮНІСЕФ
Праект «Народныя казкі для дзетак» — iнiцыятыва ЮНIСЕФ у Беларусі. Там вы знойдзеце многа цудоўных казак и гульняў для вашых дзетак на беларускай мове.
http://kazki.unicef.by/

Вядомыя беларусы

Многія вядомыя людзі – ад святых сярэдневякоўя да лаўрэатаў Нобелеўскай прэміі і алімпійскіх чэмпіёнаў сучаснасці – ураджэнцы Беларусі

Вядомыя гістарычныя асобы Беларусі

Барбара Радзівіл
Вялікая княгіня, каралева Польшчы.

Леў Сапега
Дзяржаўны і ваенны дзеяч, гетман Вялікага Княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай, дыпламат, мысліцель. Адзін з галоўных стваральнікаў Статута ВКЛ (1588 г.) – выдатнага помніка прававой і палітычнай думкі, па сутнасці першай канстытуцыі ў Еўропе.

Тадэвуш Касцюшка
Тадэвуш Касцюшка, які нарадзіўся ў Беларусі ў 1746 годзе, з’яўляецца нацыянальным героем Беларусі, Амерыкі і Польшчы. Быў кіраўніком нацыянальна-вызваленчага паўстання 1794 года ў Рэчы Паспалітай, прымаў удзел у вайне за незалежнасць ЗША.

Вядомыя вучоныя з Беларусі

Ігнат Дамейка
Нарадзіўся ў Беларусі ў 1802 годзе. Быў знакамітым геолагам, большую частку жыцця правёў у Чылі, дзе стаў нацыянальным героем. За свае дасягненні афіцыйна прызнаны ЮНЕСКА.

Іван (Ян) Чэрскі
Знакаміты вучоны-географ, геолаг, даследчык Сібіры, імем якога названы шэраг геаграфічных аб'ектаў. Нарадзіўся ў маёнтку Свольна Віцебскай губерні ў 1845 годзе.
 
Мікалай Судзілоўскі (псеўданім Нікалас Русель)
Этнограф, географ, хімік, біёлаг, урач-генетык, рэвалюцыянер-народнік, першы прэзідэнт сената Гавайскіх астравоў. Нарадзіўся ў 1850 г. у Магілёве ў збяднелай дваранскай сям'і. З 1892 года жыў на Гаваях, дзе адстойваў правы карэнных жыхароў.

Аляксандр Чыжэўскі
Нарадзіўся ў Гродзенскай вобласці ў 1897 годзе. Прызнаны вучоны, які вывучаў біялагічнае ўздзеянне Сонца і Сусвету, у тым ліку суадносіны сонечнай актыўнасці з перыядамі войнаў у гісторыі чалавецтва.

Соф'я Кавалеўская
Першая ў свеце жанчына-прафесар матэматыкі паходзіць са шляхецкага беларускага роду. Дзяцінства правяла ў маёнтку Палібіна Віцебскай губерні, а ў 18 гадоў заключыла фіктыўны шлюб, каб паехаць за мяжу і займацца навукай. Працы Кавалеўскай прысвечаны матэматычнаму аналізу, механіцы, астраноміі.

Павел Сухі
Авіяканструктар, вынаходнік, адзін са стваральнікаў рэактыўнай і звышгукавой авіяцыі, аўтар паўсотні арыгінальных канструкцый самалётаў, больш за трыццаць з якіх былі пабудаваны і выпрабаваны. Нарадзіўся ў 1895 г. у горадзе Глыбокае Віцебскай вобласці.

Міхаіл Высоцкі
Выдатны вучоны і канструктар, пад кіраўніцтвам якога ствараліся лепшыя аўтамабілі МАЗ, на працягу дзесяцігоддзяў генеральны канструктар па аўтамабільнай тэхніцы Беларусі. Аўтар 134 вынаходстваў і 17 патэнтаў. Герой Беларусі (2006). Нарадзіўся ў в. Семежава Мінскай вобласці (1928).

Жарэс Алфёраў
Нарадзіўся ў Віцебску ў 1930 годзе. Алфёраў удастоены Нобелеўскай прэміі па фізіцы ў 2000 годзе.

Вядомыя касманаўты з Беларусі

Пётр Клімук
Пётр Клімук, першы беларускі касманаўт, вучоны ў галіне тэхнічных навук, двойчы Герой Савецкага Саюза. Нарадзіўся ў в. Камароўка Брэсцкага р-на ў 1942 годзе. Ажыццявіў тры палёты ў складзе экіпажаў касмічных караблёў і арбітальных комплексаў, правёў у космасе 78,76 сутак.

Уладзімір Кавалёнак
Уладзімір Кавалёнак, беларускі касманаўт, вучоны ў галіне ваенных навук, двойчы Герой Савецкага Саюза. Нарадзіўся ў в. Белае Мінскай вобласці ў 1942 годзе. Ажыццявіў тры палёты ў космас у якасці камандзіра экіпажа, правёў у космасе 216,38 сутак, у тым ліку ў адкрытым космасе 2,3 гадзіны.

Алег Навіцкі
Першы беларускі касманаўт, які ўзначаліў у 2013 годзе экіпаж 34-й міжнароднай экспедыцыі на МКС. Алег Навіцкі нарадзіўся ў 1971 годзе ў г. Чэрвень Мінскай вобласці. Да паступлення ў атрад касманаўтаў служыў ваенным лётчыкам, ветэран баявых дзеянняў, узнагароджаны медалямі Міністэрства абароны РФ.

Вядомыя ў мастацтве беларусы

Марк Шагал
Нарадзіўся ў 1887 годзе ў Віцебску. Самы знакаміты ўраджэнец Беларусі, вядомы ва ўсім свеце як класік авангардызму ў выяўленчым мастацтве.

Леон Бакст
Праслаўлены тэатральны мастак і сцэнограф, дэкаратар і мадэльер, партрэтыст і майстар станковага жывапісу, адзін з заснавальнікаў знакамітага аб'яднання "Свет мастацтва". Лейб-Хаім Розенберг нарадзіўся ў 1866 годзе ў Гродне, а з першымі поспехамі ўзяў у якасці псеўданіма скарочанае  прозвішча бабулі (Бакстэр). Сусветную вядомасць Леон Бакст заваяваў дзякуючы сумеснай рабоце з Сяргеем Дзягілевым, па запрашэнні якога  бліскуча аформіў пастаноўкі легендарных "Рускіх сезонаў" у Парыжы.

Напалеон Орда
Мастак, кампазітар, ураджэнец в. Варацэвічы Пінскага павета. Стварыў больш за тысячу эскізаў збудаванняў Беларусі, Літвы, Польшчы, Францыі, якія з'яўляюцца каштоўнай крыніцай для гісторыкаў архітэктуры і рэстаўратараў Еўропы. У 2007 годзе 200-годдзе з дня нараджэння Н. Орды было ўключана ў каляндар памятных дат ЮНЕСКА.

Іван Хруцкі
Нарадзіўся ў мястэчку Ула Лепельскага павета Віцебскай губерні. Выдатны мастак, які распрацаваў уласны тып нацюрморта ў спалучэнні з партрэтам. 200-годдзе з дня нараджэння Івана Хруцкага ў 2010 годзе было ў календары памятных дат ЮНЕСКА.

Луіс Барт Маер
Нарадзіўся ў Мінску ў 1885 годзе. Кінематаграфіст Луіс Барт Маер найбольш вядомы як адзін з заснавальнікаў галівудскай кінастудыі "Метра-Голдвін-Маер", а таксама амерыканскай Акадэміі кінематаграфічных мастацтваў і навук. Менавіта Маер прапанаваў штогод уручаць прэмію "Оскар".

Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч
Пісьменнік, заснавальнік новай беларускай літаратуры і прафесійнай драматургіі, стваральнік першага беларускага тэатральнага калектыву, акцёр. У 2008 годзе 200-годдзе з дня нараджэння В. Дуніна-Марцінкевіча было ўключана ў каляндар памятных дат ЮНЕСКА.

Міхаіл Савіцкі
Народны мастак Беларусі, аўтар амаль 200 палотнаў, стваральнік унікальнай серыі карцін "Лічбы на сэрцы", прысвечанай вязням канцлагераў. Многія работы Міхаіла Савіцкага атрымалі сусветную вядомасць. Нарадзіўся ў в. Звянячы Віцебскай вобласці (1922). Герой Беларусі (2006).

Гаўрыла Вашчанка
Народны мастак Беларусі, жывапісец і педагог. "Чалавек года-92" і "Чалавек ХХ стагоддзя" (1993) па прызнанні Міжнароднага біяграфічнага цэнтра Кембрыджа. "Чалавек года-94" па версіі Амерыканскага біяграфічнага інстытута. Нарадзіўся ў в. Чыкалавічы Гомельскай вобласці (1928).

Васіль Быкаў
Быкаў Васіль Уладзіміравіч, беларускі празаік, драматург, публіцыст. Нарадзіўся ў 1924 годзе ў в. Бычкі Віцебскай вобласці. Народны пісьменнік Беларусі (1980). У 1990-1993 гг. – прэзідэнт аб’яднання беларусаў свету "Бацькаўшчына".

Святлана Алексіевіч
Беларуская пісьменніца і журналіст, аўтар кніг "У вайны не жаночы твар", "Апошнія сведкі", "Цынкавыя хлопчыкі", "Зачараваныя смерцю", "Чарнобыльская малітва", "Апошнія сведкі. Сола для дзіцячага голасу", "Час сэканд хэнд". У 2015 годзе Святлана Алексіевіч названа лаўрэатам Нобелеўскай прэміі па літаратуры: "за яе шматгалосую творчасць – помнік пакутам і мужнасці ў наш час". 

Уладзімір Мулявін
Яркі выканаўца, кампазітар і аранжыроўшчык, збіральнік беларускага фальклору, стваральнік легендарнага ансамбля "Песняры" (1970), які многія гады быў адным з самых папулярных у Савецкім Саюзе. Народны артыст БССР і СССР, кавалер ордэна Францыска Скарыны (2001). Імя Уладзіміра Мулявіна, які стаў беларусам па духу, а не па нараджэнні, увекавечана на Алеі зорак у Маскве (2001) і сталіцы "Славянскага базару" Віцебску.

Вядомыя палітыкі з Беларусі

Іосіф Гашкевіч
Дыпламат, навуковец-усходазнавец, падарожнік, першы консул Расійскай Імперыі ў Японіі і аўтар першага ў свеце японска-рускага слоўніка. Імем Гашкевіча названыя апісаныя ім віды насякомых і заліў у Паўночнай Карэі (Чосанман). Нарадзіўся ў 1814 г. у Рэчыцкім павеце (Гомельская вобласць). 200-годдзе з дня нараджэння І.Гашкевіча ўключана ў каляндар памятных дат ЮНЕСКА на 2014-2015 гг.

Міхал Клеафас Агінскі
Дыпламат, палітычны дзеяч, удзельнік паўстання пад кіраўніцтвам Касцюшкі, таленавіты кампазітар. Знакаміты паланэз "Развітанне з Радзімай" ён напісаў у радавой сядзібе Агінскіх у Залессі (Гродзенская вобласць). 250-годдзе з дня нараджэння М. К. Агінскага ўключана ў каляндар памятных дат ЮНЕСКА на 2014-2015 гг.

Хаім Вейцман
Нарадзіўся ў Беларусі ў вёсцы Моталь (зараз Іванаўскі раён, Брэсцкая вобласць) у 1874 годзе. Хаім Вейцман быў выдатным хімікам, чытаў лекцыі ў Швейцарыі і Вялікабрытаніі. Як актыўны сіяніст ён быў выбраны першым прэзідэнтам Дзяржавы Ізраіль (1949) і заставаўся на гэтай пасадзе да самай смерці (1952).

Андрэй Грамыка
Дыпламат, у 1957-1985 гг. міністр замежных спраў СССР. Узначальваў савецкую дэлегацыю на канферэнцыі па стварэнню ААН, распрацоўваў Статут арганізацыі. Нарадзіўся ў 1909 г. у в. Старыя Грамыкі (Веткаўскі раён Гомельскай вобласці).

Знакамітыя асветнікі Беларусі

Францыск Скарына
Нарадзіўся ў Полацку ў 1486 годзе. Беларускі і ўсходнеславянскі першадрукар. Пераклаў на беларускую мову і выдаў 23 кнігі Бібліі, першую – у 1517 годзе.

Святая Ефрасіння
Полацкая князёўна. Нарадзілася ў XII стагоддзі. Стала манашкай у 12 гадоў і правяла жыццё, дапамагаючы бедным і будуючы цэрквы і манастыры па ўсёй Беларусі. Памерла ў час паломніцтва ў Іерусалім, яе мошчы вернуты ў Беларусь у 1910 годзе. Прылічана да ліку святых, ушаноўваецца як нябесная заступніца зямлі беларускай.

Чэмпіёны з Беларусі

Аляксандр Мядзведзь
Беларускі спартсмен і трэнер (вольная барацьба). Чэмпіён Алімпійскіх гульняў (1964, 1968, 1972), свету (1962, 1963, 1966, 1967, 1969–71). Прызнаны лепшым барцом вольнага стылю ХХ стагоддзя.

Вольга Корбут
Легендарная гімнастка заваявала 4 залатыя алімпійскія медалі, тры з іх – на алімпійскіх гульнях у Мюнхене (1972). У 1972 годзе прызнана лепшай спартсменкай свету.

Віталь Шчэрба
Беларускі спартсмен (спартыўная гімнастыка). Чэмпіён XXV Алімпійскіх гульняў (1992, Іспанія). Бронзавы прызёр XXVI Алімпійскіх гульняў (1996, ЗША). 14-разовы чэмпіён свету, 10-разовы чэмпіён Еўропы. Пераможца Гульняў добрай волі (1990, ЗША). Чэмпіён Універсіяд (1993, 1995). Лепшы спартсмен свету за 10-годдзе (1991–2000).

Ігар Макараў
Макараў заваяваў залаты медаль у дзюдо на Алімпійскіх гульнях у Афінах ў 2004 годзе.

Юлія Несцярэнка
Несцярэнка заваявала залаты медаль у бегу на 100 метраў на Алімпійскіх гульнях у Афінах ў 2004 годзе.

Максім Мірны
Максім Мірны – самы вядомы тэнісіст Беларусі, які заваяваў серыю міжнародных узнагарод у парным разрадзе і вывеў беларускую зборную на лепшае месца за ўсю яе гісторыю на Кубку Дэвіса.

Вікторыя Азаранка
Знакамітая беларуская тэнісістка, пераможца найбуйнейшых сусветных турніраў, алімпійская чэмпіёнка. У студзені 2012 года Вікторыя Азаранка ўпершыню ў кар'еры ўзначаліла рэйтынг Жаночай тэніснай асацыяцыі (WTA). На Алімпіядзе-2012 у Лондане заваявала золата ў міксце (у пары з Максімам Мірным) і бронзу ў адзіночным разрадзе.

Дар'я Домрачава
Чатырохразовая чэмпіёнка, сярэбраны і бронзавы прызёр Алімпійскіх гульняў, двухразовая чэмпіёнка свету, пераможца і прызёр этапаў Кубка свету, заслужаны майстар спорту, Герой Беларусі. Па версіі прэміі Biathlon Award беларуская спартсменка названа лепшай біятланісткай 2010 года.

Аляксей Грышын
Фрыстайліст, які прынёс Беларусі першае ў гісторыі незалежнай дзяржавы золата зімовых Алімпійскіх гульняў (Ванкувер-2010), бронзавы прызёр Алімпіяды ў Солт-Лэйк-Сіці (2002).

Сяргей Мартынаў
"Кароль малакалібернай вінтоўкі", алімпійскі чэмпіён Лондана-2012, двухразовы бронзавы прызёр Алімпіяд у Сіднэі і Афінах, рэкардсмен свету: 600 ачкоў з 600 магчымых у стральбе лежачы з малакалібернай вінтоўкі.

Руслан Салей
Адзін з лепшых гульцоў у гісторыі беларускага хакея, капітан нацыянальнай зборнай. Руслан Салей першым з айчынных майстроў клюшкі дайшоў да фіналу Кубка Стэнлі.